Historia Gminnej Biblioteki Publicznej w Żarnowcu
Gminna Biblioteka Publiczna w Żarnowcu została założona w 1947 roku. Do dokumentów świadczących o założeniu biblioteki w 1947 r. należą:
1/ Protokół z posiedzenia Gminnej Rady Narodowej w Żarnowcu z dnia 08.02.1947 roku, w którym zaznaczono, że w budżecie gminnym uwzględniono pieniądze na zakup książek dla biblioteki.
2/ Protokół z posiedzenia Gminnej Rady Narodowej w Żarnowcu z dnia 17.10.1947 roku wymienia projekt budżetu biblioteki na 1948 rok.
3/ Protokół z posiedzenia Gminnej Rady Narodowej w Żarnowcu z dnia 24.10.1947 roku informuje o powstaniu Gminnego Komitetu Biblioteki. /wymienione dokumenty znajdują się w Archiwum Państwowym w Katowicach/.
Biblioteka zajmowała wówczas jedno pomieszczenie o powierzchni 20m² w lokalu Zarządu Gminy. Księgozbiór liczył 200 egzemplarzy, z którego korzystało 30 czytelników. Bibliotekę prowadziła pracownica zarządu gminy. Zakup książek był finansowany przez Zarząd Gminy i Bibliotekę Powiatową w Olkuszu. W 1950 roku kierownikiem biblioteki została pani Zofia Okularczyk. Było już w tym czasie 1900 książek, a czytelników 65. W 1954 roku oddano do użytku Dom Ludowy przy żarnowieckim rynku, gdzie biblioteka otrzymała nowy lokal. Było to pomieszczenie dwu-izbowe o powierzchni 50m². W 1956 roku powstała biblioteka w Łanach Wielkich, którą prowadziła pani Zofia Dulbińska, a mieściła się w miejscowej Szkole Podstawowej. W 1957 roku założono bibliotekę w Chlinie, w domu prywatnym gdzie kierownikiem został pan Władysław Kucypera. W 1962 roku otwarto bibliotekę w Otoli, która mieściła się w Szkole Podstawowej, a prowadziła ją pani Genowefa Pawłowska. W związku z reorganizacją administracyjną kraju w 1972 roku, wszystkie te biblioteki stały się filiami Gminnej Biblioteki Publicznej w Żarnowcu. Z biegiem lat przybywało książek i czytelników. Powstało siedem punktów bibliotecznych, tak że w każdej miejscowości gminy Żarnowiec można było wypożyczać książki. W maju 1978 roku kiedy pani Zofia Okularczyk przeszła na emeryturę, Bibliotekę przejęła Helena Nowak. Przejęty księgozbiór liczył wówczas 9549 egzemplarzy, czytelników było 345. W 1986 roku po remoncie Domu Ludowego Biblioteka otrzymała trzecie pomieszczenie /50 m²/. Została utworzona czytelnia na 12 miejsc.
W 1990 roku w wyniku reformy samorządowej Państwa Biblioteka stała się jednostką organizacyjną gminy, finansowaną przez samorząd gminny. Od grudnia 1992 roku mieści się w Bibliotece redakcja gazety samorządowej „Echo Żarnowca”. W 1996 roku ówczesna Rada Gminy dokonała uchwałą połączenia księgozbiorów bibliotek publicznych i szkolnych. Gminnej Bibliotece dołożono księgozbiór biblioteki Szkoły Podstawowej w Żarnowcu, a filie w Chlinie i w Otoli stały się bibliotekami szkolnymi. W 2002 roku po kolejnej rozbudowie Domu Ludowego, który stał się Gminnym Ośrodkiem Kultury, Biblioteka otrzymała kolejne: 4 pomieszczenie o powierzchni 25m², do którego przeniesiono czytelnię. Od 2007 roku Biblioteka posiada formę organizacyjną instytucji kultury, zmieniły się zasady gospodarki finansowej instytucji upowszechniania kultury. W grudniu 2007 roku wrócił do nas księgozbiór biblioteki w Otoli, na bazie którego powstał Punkt biblioteczny.
W naszych placówkach: GBP w Żarnowcu, Filia w Łanach Wielkich, Punkt w Otoli mamy księgozbiór aktualny, zapewniamy uczniom pełny zestaw lektur. Mamy książki dla młodzieży studiującej. Czytelnicy z każdej grupy społecznej znajdą u nas książki, które potrzebują albo, które chcieliby przeczytać. W czytelni oprócz księgozbioru podręcznego i czasopism mamy również 3 stanowiska komputerowe, które otrzymaliśmy w ramach Programu Ministerstwa Nauki i Informatyzacji „Ikonka”. W Bibliotece ma swoje lokum Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Żarnowieckiej. Biblioteka prowadzi sprzedaż książek /mamy porozumienie z wydawnictwem Publicat/, a także sprzedaż wydawnictw promujących naszą gminę. Biblioteka od lat organizuje: majowe spotkania z książką /młodzież zapraszana jest na lekcję posługiwania się katalogiem/, we wrześniu – spotkania zapoznawcze z Biblioteką, w listopadzie - pasowanie na czytelnika uczniów kl I. Na konie 2008 roku zarejestrowaliśmy 741 czytelników, którzy wypożyczyli 10124 książki. Biblioteka zajmuje trzecią lokatę /Łazy pierwsze miejsce, drugie Zawiercie/ w indeksie aktywności w grupie bibliotek powiatu zawierciańskiego, opracowanego za 2008 rok przez Bibliotekę Śląską. Od października 2019 roku dyrektorem Biblioteki jest Pani Anna Sarwa.